به منظور تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها، پزشکان و دندانپزشکان از متدهای متنوع تصویربرداری و فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی بهره می‌برند. آیا اطلاع دارید فیلم رادیولوژی دندانپزشکی چیست؟ در معرفی این نوع فیلم باید بگوییم که انواع مختلفی از آن را می‌توان به عنوان ابزارهای ضروری در مراکز رادیولوژی شناخت که تصاویر رادیوگرافی را با استفاده از پرتوهای ایکس بر روی آنها ثبت می‌کنند.
برای تهیه فیلم رادیولوژی و فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی، بهترین مکان‌ها نمایندگی‌های معتبر هستند. وب‌سایت تجهیزات دندانپزشکی “یسنا دنت” یک فروشگاه آنلاین معتبر برای خرید تجهیزات فیلم رادیوگرافی دندانپرشکی در حوزه دندانپزشکی و پزشکی است که با ارائه مشاوره رایگان از طرف کارشناسان ماهر، به شما کمک می‌کند تا محصولات با کیفیت بالا را انتخاب کنید.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی
تشخیص بیماری‌ها معمولاً با مشاهده علائم بالینی بیماری و انجام معاینات فیزیکی توسط پزشکان امکان‌پذیر است. با این حال، در برخی موارد، امکان تشخیص قطعی با توجه به علائم ظاهری وجود ندارد. در چنین شرایطی، پزشکان از روش‌های تکمیلی مانند فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی و آزمایش‌های خون بهره می‌برند تا تشخیص نهایی را تأیید کنند.
برای انتخاب درمان مناسب و دستیابی به نتایج مطلوب، تشخیص دقیق بیماری بسیار اهمیت دارد، و این اهمیت در مورد بیماری‌های دهان و دندان نیز معتبر است. در این راستا، استفاده از فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی در تشخیص بیماری‌های دهان و دندان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، و در این مقاله قصد داریم به این مسئله پرداخته و نقش آن را مورد بررسی قرار دهیم.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی دندان به عنوان یک عنصر اساسی در علم پزشکی و دندانپزشکی، نقش مهمی در تشخیص و درمان بیماری‌ها ایفا می‌کند. این فرآیند تصویربرداری از دندان‌ها و ساختمان‌های مجاور از طریق استفاده از اشعه گاما و اشعه ایکس انجام می‌شود.
رادیوگرافی دندان به ما این امکان را می‌دهد که تصاویر دقیقی از اجزای داخلی دهان و دندان‌ها تهیه کنیم که با چشم معمول قابل رویت نیستند. این فناوری می‌تواند در تهیه تصاویر مربوط به تمامی قسمت‌های دهان و دندان مورد استفاده قرار گیرد.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی چیست؟
تصویری که در رادیوگرافی از ساختمان دندان‌ها تهیه می‌شود، بر روی فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی ثبت و چاپ می‌شود تا پزشک بتواند بر اساس آن تصمیمات درمانی را اتخاذ کند. فیلم رادیوگرافی دارای دو بخش اصلی است که عبارتند از:
امولسیون: امولسیون یک قسمت حساس به اشعه X و نور در فیلم رادیوگرافی است که تصاویر را ذخیره می‌کند. این قسمت امولسیون دارای دو مؤلفه مهم است:
- ذرات هالید نقره که به نور مرئی و اشعه X حساسیت دارند.
- ماتریکس حامل که شامل کریستال‌های معلق می‌شود.
پایه یا بیس: پایه فیلم رادیوگرافی که امولسیون روی آن پوشانده می‌شود، از ماده پلاستیکی ساخته می‌شود. وظیفه اصلی پایه، حمایت و پشتیبانی از امولسیون است.
در فیلم‌های رادیوگرافی دندانپزشکی از پلی‌استر پلی‌اتیلن به عنوان ماده‌ای برای پایه استفاده می‌شود تا فیلم انعطاف پذیری مورد نیاز را داشته باشد. لازم به ذکر است که پایه فیلم رادیوگرافی باید از موادی ساخته شود که در مقابل مواد ثبوت و ظهور مقاوم باشند.
انواع فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی
در رادیوگرافی دندان، از یک دوربین حرفه‌ای استفاده می‌شود که برای عکس‌برداری از دندان‌ها با پرتوهای ایکس تجهیز شده است. این ابزار به دندانپزشک امکان می‌دهد دندان‌های بیمار را با جزئیات آنها را بر روی مانیتور مشاهده کرده و وضعیت سلامت دندان را بررسی کند.
البته، فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی انواع مختلفی دارد که دندانپزشک با توجه به وضعیت عمومی بیمار، سن او، شرایط و خصوصیات فیزیکی بدن او، و همچنین سوابق بیماری‌هایی که دارد، یکی از آنها را انتخاب می‌کند.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی جایگاه ویژه‌ای در تشخیص و درمان بیماری‌های دهان و دندان دارد، و تنها با استفاده از آن می‌توان ناهنجاری‌های دهان و دندان را به صورت صحیح و به موقع تشخیص داد.
| برای خرید فیلم رادیوگرافی پریمکس PRIMAX کلیک کنید. |  |
یکی از روش‌های حرفه‌ای و دقیق برای تشخیص آبسه دندان، پوسیدگی دندان، نقایص فک و دندان، و انواع ناهنجاری‌ها و آسیب‌های دیگر، استفاده از دستگاه‌ها و دوربین‌های رادیوگرافی می‌باشد.
دستگاه‌های رادیوگرافی در حوزه دندانپزشکی انواع متعددی دارند و به طور کلی رادیوگرافی‌ها به دو دسته اصلی داخل دهانی و خارج دهانی تقسیم می‌شوند. در رادیوگرافی داخل دهانی، نوار اشعه X درون دهان قرار دارد و در رادیوگرافی خارج دهانی، نوار اشعه ایکس در خارج از دهان قرار دارد.
رادیوگرافی دهان و دندان را می‌توان به دو صورت داخل دهانی و خارج دهانی انجام داد، که به مستقل به هر دو نوع اشاره خواهیم کرد:
رادیوگرافی داخل دهانی و کاربردهای آن رادیوگرافی داخل دهانی نوعی پرکاربرد از رادیوگرافی است که دندانپزشکان بیشتر از آن استفاده می‌کنند. در این نوع رادیوگرافی، عکس‌های با کیفیت‌تری از دندان‌ها تهیه می‌شود که حاوی جزئیات دقیق دندان‌ها هستند. کاربردهای اصلی این نوع رادیوگرافی عبارتند از:
- شناسایی پوسیدگی‌ها
- بررسی وضعیت ریشه دندان‌ها از نظر پوسیدگی
- بررسی دندان‌های در حال رشد از نظر سلامتی آنها
- کنترل و بررسی وضعیت بخش‌های استخوانی اطراف دندان‌ها
امروزه رادیوگرافی داخل دهانی را می‌توان با روش‌های مختلفی انجام داد. البته لازم به ذکر است که همه این روش‌ها حداقل خطر اشعه‌ای را به دلیل استفاده از اشعه ایکس در بدن دارند.
رادیوگرافی داخل دهانی
رادیوگرافی‌های داخل دهانی رادیوگرافی‌های داخل دهانی به عنوان رایج‌ترین نوع رادیوگرافی‌ها شناخته می‌شوند و قادر به نمایش سطح بالایی از جزئیات می‌باشند. کاربردهای این نوع رادیوگرافی عبارتند از:
- تشخیص پوسیدگی دندان
- مشاهده ریشه دندان
- بررسی سلامت قسمت استخوانی اطراف دندان
- مشاهده وضعیت دندان در حال رشد
رادیوگرافی خارج دهانی
رادیوگرافی خارج دهانی همان‌طور که از نامش نیز مشخص است، در این نوع رادیوگرافی عکس‌برداری از مناطق بیرونی دهان انجام می‌شود. در رادیوگرافی خارج دهانی، نوار اشعه X بر روی قسمت‌های بیرونی دهان قرار می‌گیرد.
| برای خرید فیلم رادیوگرافی خود ظهور ارگونومیکس کلیک کنید. |  |
این نوع رادیوگرافی به پزشک معالج اطلاعات کاملی از فک، جمجمه، و همچنین دندان‌ها ارائه می‌دهد. اصولاً، رادیوگرافی خارج دهانی بیشتر برای تصویربرداری از فک و جمجمه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در تشخیص مشکلات داخل دهانی کاربرد محدودی دارد.
از میان کاربردهای رادیوگرافی خارج دهانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی رشد و تغییرات دندان‌ها
- تشخیص بیماری‌های دندان و دهانی
- بررسی دندان‌های تحت فشار
- بررسی رابطه بین دندان‌ها و فک
- ارزیابی استخوان‌های صورتی
- تشخیص بیماری‌های محتمل در استخوان‌های صورت
لازم به ذکر است که در رادیوگرافی خارج دهانی، تفصیلات کمتری از هر دندان به تصویر کشیده می‌شود و برای تشخیص مشکلات مختصر هر دندان به صورت جداگانه کارآمد نیست.
مزایای رادیوگرافی دیجیتالی در مقایسه با رادیوگرافی ساده:
در حال حاضر، دندانپزشکان به دلیل مزایای فراوان آن، ترجیح می‌دهند از رادیوگرافی دیجیتالی به جای رادیوگرافی ساده استفاده نمایند. برخی از مزایای این روش دیجیتال نسبت به رادیوگرافی ساده عبارتند از:
- سرعت بالا در تهیه تصویر: رادیوگرافی دیجیتالی به دلیل فرآیند خودکار تصویربرداری، سرعت بسیار بالایی در تهیه تصویر ارائه می‌دهد. این امر به دندانپزشکان کمک می‌کند تا زمان بیشتری را به مراجعان خود اختصاص دهند.
- کیفیت بالای تصاویر تهیه شده: تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی دارای کیفیت بسیار بالا و وضوح بیشتری هستند که به دندانپزشکان کمک می‌کند تا مشکلات دندانی را به دقت تشخیص دهند.
- هزینه کمتر به دلیل حذف فیلم رادیوگرافی: در رادیوگرافی دیجیتالی، نیازی به استفاده از فیلم رادیوگرافی و مواد شیمیایی مربوط به آن وجود ندارد، که این امر منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شود.
- آرشیو ساده تصاویر: تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی به سادگی در سیستم آرشیو کامپیوتری ذخیره می‌شوند و قابلیت جستجو و بازیابی آسان دارند.
- قابلیت کپی تصاویر بدون هزینه و در تعداد مورد نیاز: با رادیوگرافی دیجیتالی، امکان کپی تصاویر به صورت رایگان و در تعداد دلخواه وجود دارد.
- امکان ارسال الکترونیک تصاویر از طریق اینترنت و شبکه‌های دیگر: تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی به راحتی قابل ارسال از طریق اینترنت به دیگر متخصصان دندانپزشکی می‌باشند.
- دسترسی سریع و بهتر دندانپزشک به تصویر تهیه شده به محض تهیه: دندانپزشکان به سرعت به تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی دسترسی دارند، که این امر به تشخیص سریعتر مشکلات مربوط به دندان و فک و صورت کمک می‌کند.
- قابلیت نگهداری همه تصاویر در بستری مشترک: تمام تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی در یک سیستم مشترک ذخیره می‌شوند که این امر اشتراک اطلاعات بین دندانپزشکان و متخصصان مختلف را آسان‌تر می‌کند.
- قابلیت ادیت و دست‌کاری تصاویر: با استفاده از نرم‌افزارهای خاص، تصاویر رادیوگرافی دیجیتالی قابلیت ادیت و دست‌کاری دارند که به دندانپزشکان امکان تصحیح و برجسته کردن جزئیات مهم را می‌دهد.
عکس رادیوگرافی دندان
معرفی انواع عکس‌های دندانپزشکی:
در حوزه دندانپزشکی، مختلف انواع تصاویر پزشکی به منظور تشخیص و درمان بیماری‌های دندان، فک و صورت مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع مختلفی از عکس‌های دندانپزشکی عبارتند از:
- عکس پانورامیک (عکس پانومتوموگرام): در این نوع تصویر، یک تصویر کلی از تمام دندان‌ها، فک‌ها و مفصل فک به صورت یکپارچه به تصویر کشیده می‌شود. این نوع عکس قادر به نمایش بافت‌های نرم صورت، مانند سینوس‌های بینی، نیز می‌باشد.
- عکس پرتو ایکس دندان (عکس بیت‌وینگ): در این تصویر، دندان‌ها از بالا و پایین یا از چپ و راست نمایش داده می‌شوند و اجزای فک نیز در تصویر آشکار هستند. این نوع عکس برای تشخیص تسویه دندان، تشخیص مشکلات دیگر دندانی و پیگیری درمان‌های قبلی استفاده می‌شود.
- عکس دندان‌های سه بعدی (عکس سه‌بعدی CBCT): این نوع تصویر اطلاعات سه‌بعدی از دندان‌ها، فک‌ها و بافت‌های نرم را ارائه می‌دهد. از این تصاویر برای تشخیص و درمان مشکلات جراحی ایمپلنت دندان، تغییرات ساختاری و نامتعارف دندان و حتی ایجاد چیدمان مناسب پروتز دندان استفاده می‌شود.
- عکس‌های دندان‌های کودکان: این نوع عکس‌ها برای تشخیص و درمان مشکلات دندانی کودکان، از جمله مسائل مربوط به رشد و توسعه دندان‌ها، تشخیص شرایطی که نیاز به ارجاع به تخصص‌های دندانپزشکی دیگر دارند، و حفظ سلامت دندان‌های کودکان به کار می‌رود.
- تصاویر تخصصی: در برخی مواقع، پزشک دندانپزشک ممکن است از تصاویر تخصصی به عنوان مکمل به تصاویر پایه استفاده کند. به عنوان مثال، تصاویر اندودانتیک (عکس‌های ریشه‌کانال) برای تشخیص و درمان مسائل مرتبط با ریشه‌کانال دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فیلم رادیوگرافی تک دندان
رادیوگرافی تک دندان یا پری اپیکال یک تکنیک تصویربرداری داخل دهانی است که معمولاً در رادیولوژی دندانپزشکی به کار می‌رود. این نوع رادیوگرافی اطلاعات اساسی و حیاتی درباره وضعیت دندان‌ها و استخوان‌های اطراف آنها ارائه می‌دهد.
علاوه بر این، رادیوگرافی پری اپیکال با استفاده از اشعه ایکس، تمام جزئیات دندان از تاج تا انتهای ریشه و همچنین ساختارهای استخوانی محافظ دندان را نمایان می‌سازد.
مرکز تصویربرداری مجتمع صدر به عنوان یکی از معتبرترین و برجسته‌ترین مراکز تصویربرداری دندان در تهران، آماده است تا خدمات رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان را به تمامی بیماران ارائه دهد.
مزایای تصویربرداری تک دندان:
رادیوگرافی تک دندان پری اپیکال برای تشخیص مشکلات دندانی که زیر خط لثه یا در داخل فک واقع شده و تشخیص مواردی مانند دندان‌های نهفته، شکستگی دندان، آبسه، تومور و تغییرات استخوانی مرتبط با برخی بیماری‌ها بسیار موثر است.
محدودیت‌های رادیوگرافی تک دندان یا پری اپیکال:
اگرچه رادیوگرافی پری اپیکال ابزار اساسی در مرکز تصویربرداری دندان است، اما باید توجه داشت که این روش نیز دارای محدودیت‌هایی است.
به عنوان مثال، تغییرات آناتومیکی در سه بعد، فشرده‌سازی هندسی و وجود ساختارهای تشریحی که ممکن است منطقه مورد نظر را غمگین کنند، به عنوان محدودیت‌هایی برای استفاده از این تکنیک مطرح می‌شوند.
خطرات انجام رادیوگرافی تک دندان:
جلوگیری از تعریض بیش از حد به تابش نیازمند دقت و مراعات ویژه‌ای نیاز دارد تا دوز تشعشعی کاهش یابد و در عین حال دقت تشخیصی حفظ شود.
دوزهای تشعشعی مورد استفاده در رادیوگرافی دندان با سطوح تشعشعی که به عنوان قسمتی از تابش‌های طبیعی از منابعی مثل زمین و فضا روزانه در معرضشان قرار می‌گیریم، قابل مقایسه هستند.
رادیوگرافی پری اپیکال اطلاعات بسیار مهمی را به اختیار متخصصان دندانپزشکی می‌گذارد که در تشخیص و برنامه‌ریزی درمانی برای بیماران حیاتی است.
از این رو، با انجام اقدامات مناسب جهت کاهش دوزهای تشعشعی و حفظ دقت در تشخیص، می‌توان از خطرات احتمالی مرتبط با رادیوگرافی تک دندان پیشگیری نمود.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی کداک
فیلم رادیوگرافی کداک با سرعت E از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و به دلیل دارا بودن کنتراست بسیار عالی، جزئیات تصویر را به وضوح و با دقت بیشتری نشان می‌دهد.
اکثر فیلم‌های رادیولوژی کداک در واقع از نقره‌هالید ترکیب شده با نقره‌برمید و نقره‌کلرید ساخته می‌شوند. در گذشته، با استفاده از تجهیزات آنالوگ، این فیلم‌ها به عنوان فیلم‌های آنالوگ یا سبز شناخته می‌شدند.
با پیشرفت تجهیزات رادیولوژی در سال‌های اخیر، فیلم‌های جدیدی به نام “فیلم‌های خشک” به بازار عرضه شده‌اند که در اندازه‌های مختلف از جمله ۸۱۰ اینچ، ۱۰۱۲ اینچ، و ۱۴*۱۷ اینچ موجود هستند.
یکی از مزایای تجهیزات رادیولوژی دیجیتال نسبت به تجهیزات آنالوگ قدیمی، عدم نیاز به پروسه ظهور ثبوت در تاریک‌خانه و کاهش سطح تشعشع مصرفی است.
| برای خرید فیلم رادیوگرافی فوما FOMA کلیک کنید. |  |
برخی از برندهای معروف فیلم‌های رادیوگرافی شامل fuji، konika، agfa و kodak هستند که در ایران فعالیت می‌کنند. دندانپزشکانی که از فیلم‌های آنالوگ برای ظهور تصاویر استفاده می‌کنند، ابتدا تصویر گرفته شده را در مواد ظهور و سپس در آب و سپس در مواد ثبوت قرار می‌دهند تا تصویر به صورت کامل روی فیلم ثابت شود و دیده شود.
فیلم رادیوگرافی کداک در حال حاضر جزء محصولات شرکت CareStream Dental آمریکا است و این شرکت تضمین می‌کند که کیفیت عالی و نتایج مطلوب را برای تمام مصرف‌کنندگان خود حفظ می‌کند.
مدل‌های مختلف فیلم‌های رادیوگرافی Carestream Dental حتی با نام‌های مشابه به فیلم‌های رادیوگرافی کداک عرضه می‌شوند، از جمله:
- Insight که از نوع F-Speed است و میزان دوز اشعه را ۶۰ درصد کاهش می‌دهد.
- E-SPEED که از نوع E-Speed است و میزان دوز اشعه را ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.
- Ultra-Speed که از نوع D-Speed است و برای نمایش دقیق جزئیات برای تشخیص دقیق استفاده می‌شود.
- D-SPEED که مشابه مدل Ultra-Speed است و مناسب روش‌های سنتی و دستی است.
در این تحقیق، اصول و تکنیک‌های استفاده از فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی در تصویربرداری پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، نحوه عملکرد فیلم رادیوگرافی، ترکیب شیمیایی آن، مؤلفه‌های فیلم و روش‌های کار با آن در تصویربرداری پزشکی مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند.