با توجه به آمار، میانگیناً از هر ۱۰ نفر بزرگسال، ۹ نفر با مشکلات مختلف پوسیدگی دندان روبرو هستند. پوسیدگی، یک نوع عفونت باکتریایی در دندان است که به طور گسترده باعث درد دندان می‌شود.
عمدتاً تخصصی‌ترین دندانپزشکان با استفاده از روش‌هایی نظیر پرکردن با موادی از قبیل آمالگام دندان، سعی در رفع این مشکل دارند. در این مقاله یسنا دنت می خواهد، اطلاعات مفیدی در مورد آمالگام دندان، ویژگی‌ها و مزایا و معایب آن به تفصیل بررسی شده‌اند.
آمالگام چیست؟
آمالگام دندانی، که گاهی به عنوان پرکننده نقره نیز شناخته می‌شود، یک ماده نقره‌ای است که برای ترمیم دندان‌های دارای پوسیدگی و حفره به کار می‌رود. این ترکیب از دو بخش تقریباً یکسان تشکیل شده است:
- جیوه مایع
- پودر حاوی نقره، قلع، مس، روی و سایر فلزات
آمالگام دندان به‌عنوان یکی از پراستفاده‌ترین پرکننده‌های دندان شناخته می‌شود و به‌عنوان یک روش ایمن، سلامتی‌محور و موثر در درمان پوسیدگی دندان مورد توجه قرار می‌گیرد.
آیا آمالگام برای دندان ایمن است؟
با توجه به تعداد و سن پرکردگی‌های آمالگام‌های دندانی، ممکن است به علت اقداماتی همچون ساییدن دندان و جویدن آدامس، مقداری جیوه به صورت بخار (گاز) آزاد شود. زمانی که یک پرکردگی آمالگام دندان جدید اضافه می‌شود یا یک پرکردگی قدیمی برداشته می‌شود. بیماران و دندانپزشکان ممکن است موقتاً در معرض افزایش بخار جیوه قرار بگیرند.
| برای خرید آمالگام آردنت Ardent کلیک کنید. |  |
اگرچه خوردن (بلعیدن) ذرات کوچک آنها برای سلامتی خطرناک نیست، اما استنشاق (تنفس) بخارهای جیوه ممکن است برای بیماران خاصی مضر باشد. به طور کلی، افرادی که دارای چند پرکردگی آمالگام‌های دندانی هستند، ممکن است سطح جیوه در خون یا ادرار آنها کمی بالاتر باشد.
با این حال، آنها معمولاً در سطحی ایمن حفظ می‌شوند. تحقیقات در مورد افرادی که آمالگام‌های دندانی دریافت کرده‌اند، شواهد قطعی را ارائه نمی‌دهد که این نوع پرکردگی آمالگام دندان اثرات مضری بر سلامتی جمعیت عمومی بگذارد.
انواع آمالگام
در اینجا، یسنا دنت می خواهد انواع نوع‌های آمالگام دندایی را به شما توضیح می‌دهد:
آمالگام های کم مس
آمالگام‌های این نوع به‌طور گسترده تر در اوایل دهه‌ی 60، قرن بیست مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این آمالگام‌ها به دلیل حاوی (قلع-جیوه) بودن، در معرض خطر کروژن قرار دارند و این کروژن باعث تخریب سریع ترمیم‌های آمالگام می‌شود. امروزه، به دلیل کمبود مصرف آمالگام‌های کم مس، از آنها به‌صورت گسترده استفاده نمی‌شود.
آمالگام های پر مس
افزودن مقدار مس به حدود 12 درصد یا بیشتر، به ایجاد آمالگام پرمس منجر می‌شود. لایه‌های ناشی از کروژن ممکن است اطراف ترمیم را مسدود کرده و به کاهش مقادیر فرآورده‌های کروژن، به شکل‌گیری این لایه منجر می‌شود.
این مواد توانمند بوده‌اند تا بیش از 12 سال کارآیی موردنیاز را ارائه دهند. آمالگام پرمس به شکل‌ها و یا مخلوط‌های مختلف (Admixed) عرضه می‌شود.
آمالگام ادمیکس
این نوع آمالگام دندان دارای ذرات آلیاژ با اشکال غیرمعمول و اندازه‌های متفاوت می‌باشد که گاهی ترکیبی از ذرات کروی با ذرات دیگر استفاده شده است. به‌دلیل شکل غیرمعمول بسیاری از این ذرات توده‌ای ایجاد می‌شود که نیازمند نیروی کنداکس بیشتری است و این فشار سنگین کندانس باعث می‌شود که نوار ماتریکس به خوبی با نقطه تماس پروگزیمال مماس گردد.
آمالگام کروی
در این نوع آمالگام دندان، ذرات آلیاژ به صورت گرد و کوچک هستند و به دلیل شکل کروی آنها، ماده حاصله با حداقل فشار نیروی متراکم‌کننده در داخل حفره فشرده می‌شود.
این ویژگی همراه با استحکام اولیه بالای آمالگام، باعث می‌شود تا ماده‌ای تولید شود که به خوبی برای ترمیم‌های آمالگام با اندازه‌های بزرگ مناسب باشد و از آن می‌توان برای ترمیم‌های زیرساخت پروتزهای ثابت یا ترمیم‌های آمالگام پیچیده استفاده کرد.
مزایای آمالگام برای دندان
با توجه به ماندگاری مناسب مواد پرکننده نقره‌ای، معمولاً در شرایطی که پوسیدگی‌های گسترده در دندان وجود دارد یا دندانی در نواحی عمیق دهان نیاز به ترمیم دارد و فشار زیادی از فعالیت جویدن بر روی دندان وارد می‌شود، بهترین گزینه برای ترمیم دندان، آمالگام است.
| برای خرید آمالگام کپسولی وردورک World Work کلیک کنید. |  |
آمالگام با سرعت زیاد در دهان سفت می‌شود و بنابراین استفاده از آن در مناطق خاصی از دهان که نیاز به حفظ خشکی و ایزوله برای قرار دادن ماده ترمیمی دارند، مانند نواحی زیر لثه، بسیار موثر است.
از سوی دیگر، به دلیل نیاز کمتر به زمان برای قرار دادن آمالگام نسبت به کامپوزیت، این ماده برای کودکان و افرادی که نیاز به درمان خاصی دارند و نمی‌توانند به مدت طولانی در صندلی دندانپزشکی بنشینند، بسیار موثر و کارآمد است.
مزایای آمالگام
- این ماده دارای مقاومت بالا و طولانی مدت ماندگاری است.
- دندانپرشکان از آمالگام برای پرکردن دندان‌هایی با پوسیدگی شدید استفاده می‌کنند.
- به دلیل کوتاه بودن زمان درمان، این روش برای کودکان و افرادی که نمی‌توانند طولانی مدت یک‌جا بنشینند، مناسب است.
مضرات آمالگام
ظاهر و رنگ ناخوشایند آمالگام با لکه‌های بزرگ و نقره‌ای، برخی بیماران را ترغیب می‌کند که با وجود توصیه‌های دندانپزشکان برای ترمیم دندان با آمالگام، به دلیل مسائل زیبایی، انتخاب کامپوزیت برای ترمیم دندان را ترجیح دهند.
خصوصیت رسانایی آمالگام به‌عنوان یک آلیاژ فلزی باعث بهترین انتقال سرما و گرما می‌شود. این موضوع باعث افزایش حساسیت بعضی از بیماران در هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی‌های سرد می‌شود که معمولاً پس از یک تا دو ماه این حساسیت کاهش می‌یابد یا حتی برطرف می‌شود.
احتمالا بروز عوارض نیز یک مسئله دیگر است، زیرا برخی اعتقاد دارند که استفاده از آمالگام برای پر کردن دندان ممکن است منجر به مشکلاتی همچون بیماری‌های خود ایمنی یا سرطان شود.
آیا آمالگام برای سلامتی ضرر دارد؟
تقریباً همه افرادی که تجربه ترمیم دندان دارند، شنیده‌اند که در آمالگام دندان از جیوه استفاده می‌شود و جیوه به عنوان یک ماده مضر برای سلامتی شناخته می‌شود. اما حائز اهمیت است که بدانید میزان جیوه تنها یکی از ترکیبات مورد استفاده در آمالگام است.
برای تهیه آمالگام دندان از ترکیباتی نظیر قلع، نیکل، نقره، روی و جیوه استفاده می‌شود. میزان جیوه در آمالگام به حدی کاهش یافته است که توانایی تهدید سلامت عمومی شما را ندارد. به عبارت دیگر، مقدار جیوه آزاد شده از آمالگام بسیار کمتر از حد توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.
چه کسانی باید نگران آمالگام دندانی باشند؟
افراد خاصی، از جمله زنان باردار یا کسانی که قصد بارداری دارند، مادران شیرده، کودکان (به ویژه کودکان زیر شش سال)، افرادی که به جیوه آلرژی دارند و افرادی که اختلالات عصبی یا کلیوی دارند، ممکن است بیشتر در معرض خطر قرار گرفتن در معرض جیوه‌ی آمالگام باشند و این ممکن است بر سلامتی آنها تأثیر بگذارد.
اطلاعات محدودی درباره اثرات احتمالی قرار گرفتن در معرض بخار جیوه از آمالگام دندان بر سلامتی این گروه از افراد موجود است. به همین دلیل، اگر به عنوان یکی از جمعیت‌های پرخطر شناخته شده محسوب می‌شوید و نیاز به پر کردن دندان دارید، سازمان غذا و دارو (FDA) به شما توصیه می‌کند که در صورت امکان از آمالگام‌های دندانی خودداری کنید و با یک دندانپزشک متخصص مشورت کنید.
گرچه ارتباط مستقیمی بین جیوه ناشی از آمالگام و اثرات مضر ممکن از آن بر سلامتی برقرار نشده است و ممکن است جیوه از منابع دیگری مانند محیط یا رژیم غذایی نیز بر سلامتی تأثیر بگذارد، اما برخی از علائم و نشانه‌های وجود بیش از حد جیوه در بدن شامل موارد زیر می‌شود:
- اختلالات خلقی مانند اضطراب، افسردگی، و تحریک‌پذیری
- مشکلات یا آشفتگی‌های خواب
- احساس خستگی یا خستگی
- مشکلات یا اختلالات در حافظه
- لرزش و رعشه
- مشکلات هماهنگی
- تغییرات در بینایی
- تغییرات در شنوایی
آلیاژ آمالگام
آمالگام دندان یک آلیاژ است که از ترکیب جیوه با سایر آلیاژهایی نظیر نقره، قلع، مس، و در برخی موارد روی به وجود می‌آید. واکنش این ترکیبات به صورت زیر است:
جیوه + آلیاژ آمالگام = آمالگام
پودر تجاری آلیاژ آمالگام به شکل ذرات کروی کوچک و خرد شده (نامنظم) تهیه می‌شود. در محیط دندانپزشکی، این آلیاژ با جیوه مخلوط و برای تولید آمالگام استفاده می‌شود.
آلیاژهای مس با ذرات خرد شده (تراشه یا ریز) و ذرات کروی در دسترس هستند. آلیاژهای با مقدار کمتر مس (که اکثراً متداول‌ترین نوع هستند) به شکل ذرات کروی خرد شده تهیه شده‌اند.
و آلیاژهای با مقدار زیاد مس به شکل ذرات کروی و یا ترکیبی از ذرات کروی و خرد شده تهیه می‌شوند. ذرات خرد شده در اندازه‌های مختلف، از ریز تا بسیار ریز، در دسترس هستند. آلیاژهای مخلوط شده نیز ترکیب‌هایی از ذرات کروی و خرد شده هستند.
آمالگام بهتر است یا کامپوزیت؟
این سوال مسئله‌ای است که به طور مشترک باید با پزشک خود پاسخ داده شود. اما باید توجه داشته باشید که اگر قسمتی از دندان‌هایتان که در دید دیگران قرار دارد، نیاز به ترمیم دارد، آمالگام ممکن است گزینه‌ای مناسب برای شما نباشد.
در این صورت، انتخاب کامپوزیت به جای آمالگام دندان ممکن است باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی شما گردد. استفاده از کامپوزیت به دلیل زمان بیشتری که دندانپزشک شما برای این روش صرف می‌کند (به دلیل دشواری‌هایی که در حفظ منطقه خشک دهان شما به وجود می‌آید) گرانتر و پر زحمت‌تر است (هم برای شما و هم برای دندانپزشک).
آمالگام یک ماده پرکننده غیرهم‌رنگ است. رنگ آمالگام پس از پرکردن دندان تیره و نقره‌ای می‌شود، اما کامپوزیت یک ماده پرکننده همرنگ با دندان است و اگر به درستی استفاده شود، تشخیص ناحیه پر شده با دندان طبیعی را ناشدنی می‌کند.
مواد تشکیل‌دهنده آمالگام اصولاً ترکیبی از نقره، نیکل، روی و جیوه هستند، در حالی که مواد تشکیل‌دهنده کامپوزیت بر اساس یک نوع رزین مصنوعی و سیلیکا قرار دارند.
آیا دوام و ماندگاری آمالگام بهتر است یا کامپوزیت؟
آمالگام دندان و کامپوزیت دندان در صورت استفاده صحیح از سوی دندانپزشک، تقریباً عمر و ماندگاری یکسانی دارند. مهارت و تجربه دندانپزشک در کار با این دو ماده پرکننده بسیار حائز اهمیت است.
به عنوان مثال، کامپوزیت ممکن است در حین استفاده توسط دندانپزشک و زمانی که هنوز نرم و قابل تغییر است، به واکنش با بزاق دهان شما بپردازد و از عمر کامپوزیت کاسته شود.
به همین دلیل، ناحیه دهانی که کامپوزیت در آن قرار می‌گیرد، در زمان انجام کار توسط دندانپزشک، باید به طور کامل خشک، بدون بزاق و بدون خون باشد.
| برای خرید آمالگاماتور دوکاره دنتین کلیک کنید. |  |
البته، مهارت دندانپزشک معالج می‌تواند این موارد را به حداقل برساند. با رعایت این نکات، عمر و ماندگاری آمالگام و کامپوزیت نسبت به یکدیگر تقریباً یکسان است.
اما باید توجه داشت که کامپوزیت نیاز به نگهداری و مراقبت بیشتری دارد. حفظ بهداشت دهان و دندان، میزان دوام و عمر کامپوزیت را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد، در غیر این صورت، پوسیدگی و انقباض کامپوزیت دور از دهان حتماً خواهد بود.
آمالگام سفید و سیاه چیست؟
آمالگام سفید واژه‌ای جاری است که به ماده‌ای سفید براق و زیبا برای حفظ جلوه زیبایی دندان اشاره دارد. این ماده به نام کامپوزیت دندانی نیز شناخته می‌شود و در عموم به عنوان آمالگام سفید شناخته می‌شود.
جنس آمالگام سفید چیست؟ این ماده به صورت خمیری تشکیل شده است و مخلوطی از سرامیک و مواد پلاستیکی است که برای پرکردن حفرات دندانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صورتی که بیمار سوالی درباره مزایای آمالگام سفید داشته باشد، می‌توان گفت که این ماده قابلیت پرکردن حفره‌های دندانی را با یک رنگ بسیار شبیه به رنگ دندان فرد فراهم می‌کند.
آمالگام سیاه، که اصطلاحاً آمالگام نامیده می‌شود، یک فلز بسیار انعطاف‌پذیر است. اما احتمالاً پرسش شده است که جنس آمالگام سیاه چیست که انعطاف پذیری بالایی دارد.
آمالگام از ترکیب جیوه (۵۰ درصد)، نقره، مس، قلع و روی ساخته می‌شود. به دلیل انعطاف پذیری بالا، این فلز برای ترمیم و پر کردن حفره‌های داخل دندان‌های پوسیده استفاده می‌شود.
اما مزیت اصلی آمالگام سیاه چیست که دندانپزشکان از آن بهره می‌برند؟ به دلیل هزینه مناسب، طول عمر بالا و دوام محصول، از این ماده برای ترمیم دندان استفاده می‌شود.
آیا آمالگام سفید بهتر است یا آمالگام سیاه؟
برای مقایسه آمالگام سفید و سیاه، می‌توانید این ویژگی‌ها را مد نظر داشته باشید:
- دوام و ماندگاری: آمالگام سیاه نسبت به آمالگام سفید دارای طول عمر بیشتری است.
- رنگ ظاهری: در مقابل رنگ تیره آمالگام سیاه، کامپوزیت ماده‌ای همرنگ با دندان است.
- ترکیب مواد: مواد آمالگام سیاه، که یک ترکیب متشکل از نقره، نیکل، قلع، روی، و جیوه است، به عنوان همراه با آمالگام سفید که شامل یک ترکیب از رزین مصنوعی و سیلیکا می‌باشد، ساختار این محصول را تشکیل می‌دهند.
- مراقبت و نگهداری: در مقایسه با آمالگام سیاه، نیازهای نگهداری و مراقبت از آمالگام سفید بیشتر می‌باشد.
- مدت زمان درمان: پرکردن دندان با آمالگام سیاه نسبت به سفید سریع‌تر انجام می‌شود.
- هزینه درمان: هزینه ترمیم با آمالگام سیاه نسبت به آمالگام سفید بسیار کمتر است.
خرید آمالگام دندان
برای خرید آمالگام دندان باید یک سری ویژگی ها را مد نظر داسته باشید که بیمارهایتان در مطب اذیت نشوند، شما می توانید برای دیدن انواع آمالگام دندان و مقایسه کردن آمالگام های دندان می توانید از سایت یسنا دنت دیدن فرمایید. و می توانید نظرات خود را برای خرید آمالگامتان بزارید تا بقیه دوستان هم از نطرات شما استفاده کنند.